Adrian Vezinhet

Adrian Vezinhet (1912-1984)

Adrian Vezinhet nasquèt a Santa Radegonda lo 27 d'abrial 1912, dins una familha païsana modèsta. Poiriá aver uèi gaireben cent ans s'èra pas mòrt lo 28 de març 1984, fa 27 ans gaireben jorn per jorn.
Adrian Vezinhet doblidèt pas jamai Santa Radegonda. Fòrça mond se sovenon que, de Rodés, mancava pas de venir se passejar cada dimenge amb sa familha. Amb lo sénher Maynadier de Rodés, volguèt que lo monument de la Resisténcia demorèsse a Santa Radegonda.
A Santa Radegonda, Adrian Vezinhet es pas estat doblidat. Ni son capèl negre, ni sa votz de cantaire, ni son amabilitat per totes. Pas tampauc sas espingadas d'enfants o sos trabalhs per se pagar los estudis. I a una placa sus son ostal, una carrièra pòrta son nom ; un autra carrièrira pòrta son nom a Agen d'Avairon.

Aprèp d'estudis començats al seminari pichon de Sant Pèire a Rodés, Vezinhet foguèt professor de letras en classa de quatrena puèi de segonda al licèu Fòch a Rodés, de 1937 a 1946. Puèi en 1948 censor, coma se disiá a l'epòca, del meteis licèu.
Dins aquel licèu participèt a l'ensenhament de la lenga d'òc (un dels primièrs a far de corses en occitan!), e faguèt tanben un cors de danças regionalas.
Fòra licèu, participèt almens a doas creacions que menèron o menan encara lor vida.
Creacion d'un jornal, Le Rouergat, journal chrétien, social et familial ; s'agissiá per de crestians sovent pròches del MRP de se desmarcar d'autres jornals ont d'autres crestians èran acusats de collaboracion...
Creacion de la societat folclorica La Pastourelle. Ne devenguèt lo mèstre de dança (Vezinhet publiquèt un descripcion precisa de danças tradicionalas de Roergue e Sud del Massís central), lo director artistic. A costat de la dança, donèt de vam a l'activitat teatrala. E per aquò, amb Carles Molin e Joan-Maria Lacomba, puèi sol, escriguèt de pèças de teatre.
Es en 1956 que partiguèt cap a Montpelhièr amb sa familha de sièis enfants. Foguèt nomenat director del « petit lycée », puèi provisor jamai plan luènh de Montpelhièr.
A Montpelhièr, foguèt un dels fondators de l'Amicala dels Avaironeses de Montpelhièr qu'existís totjorn ; Ne foguèt l'animator e lo president fins a 1986. Autra pròva de son activitat : una competicion de quilhas pòrta encara son nom.
A Montpelhièr, un de sos enfants Andrieu, André, partit socialista, es devengut un òme politic important.

« A! La saba del terrador! Es d'ela tanben que s'es noirida ma lenga mairala, coma la soca de rove, de fau o de castanhièr... Es ela que m'a donat l'agrum de luchar contra totes los encloscats que la dison òrra, la renegan, e la voldrián aplatussar, per que sentisson pas cossí es crana e subrebèla » Aquí çò qu'escriguèt lo defensor de la lenga nòstra.
Aviá idèa, tre 1979, de publicar son òbra occitana, mas aquò se faguèt pas. Totes los escriches son al CIRDOC a Besièrs... e espèron.
I auriá agut dos libres :
- un libre de teatre : « Teatre de la Pastorèla » : L'escampat ; La tatà de Borniquet, Vistalhas (Maridam la tatà), La Bastarda, Lo Pastre del Masvièlh, La cata de La Bruguièira.
Los tèmas son abituals del repertòri roergàs del « teatre païsan » : lo manten e la transmission de la tèrra, en particular a l'ora dels maridatges e de las succsssions ; los rapòrts entra la vila e la campanha, las relacions òme-femna. De còps dins un contèxt de guèrra amb los òmes que son al front...
- un recuelh d'autres escriches jol titol : « Contes del país nòstre » un desenat de contes que d'unes son estats publicats dins Le Rouergat, La Revue du Rouergue, L'Almanac roèrgàs per exemple. « La soca » servissiá de prefaci. Seguissiá ente autres Lo Nadal de Joan l'Ermita, Lo Pifre, Lo Nadal de Toenon...