Cantalausa en çò sieu, cinc ans aprèp...
Cantalausa en çò sieu, cinc ans aprèp...
Cinc ans fa ja (lo 22 de setembre de 2006) que se n'anèt Loís Combas, Cantalausa per son òbra en occitan. Las associacions occitanas d'Avairon an volgut se sovenir. Una serada d'evocacion e un libròt (1) an marcat l'eveniment a Rodés lo 24 de setembre.
Es a Rodés que Cantalausa visquèt ; nasquèt a Bedarius e passèt son enfància a Montfranc a las bòlas de Roergue e de Tarn. L'enfant d'un pichòt païsan (qualquas « ectaras de puèg canin ») d'un vilatjòt perdut ont tot lo mond parlavan una lenga mespresada aguèt pr'aquò una vida plena. Païsan pendent dos ans, prèire, professor d'anglés e d'occitan, especialista de las lengas, lingüista, fargaire de diccionaris... e curat de la parròquia francesa de Nòva-Iòrc ont encontrèt de celebritats coma Gromyko, Martin Luther King o Edith Piaf.Aviá lo cap plan garnit e lo gèni de las lengas, la set d'aprene e d'anar al davant dels autres, lo gost del viatge. Èra un d'aqueles que se lèvan de matin e que desatelan tard...
A quaranta cinc ans descobriguèt la noblesa de sa lenga mairala, aprenguèt a la legir e a l'escriure e i cabussèt totalament.A Rodés, a començar per son nebot, Gèli Combas, totes an evocat en primièr l'òme. Un òme que coneguèt la trima, un òme de compassion coma Joan Bodon (lèu, Cantalausa joslinhèt l'importància de l'escrivan roergàs e universal). Caput dison d'unes, « entièr » dison d'autres, mas totjorn fisèl a sa familha, a sos amics, sa lenga mairala, a son prètzfach. Tot foguèt pas planièr, e se'n manca ! E poguèt pas far coma o auriá aimat. Çò que l'endolesiguèt per exemple : los universitaris que mespresèron (o legiguèron pas benlèu !) sas recèrcas sus las originas de l'occitan... Sos collègas o ancians escolans an pas oblidat lo pedagòg de primièra : lo metòd audio-visual ; las frequéncias dels mots, lo biais natural de la lenga mairala...De qué nos demòra ? Tota una òbra rica e divèrsa, de reviradas, un diccionari general, lo primièr tot en òc, uèi en linha (2), l'exemple d'un militant de la transmission de la lenga...
Un jorn, caldrà far lo bilanç de çò que nos daissèt Cantalausa...Ivon PUECH
- Vendut al prètz de 8€ l'exemplari (pòrt en mai se lo cal mandar, 2 € per un exemplari) Règlament per chèc a l'òrdre de : IEO 12 ; o Grelh Roergàs ; o CCOR. Bon de comanda a adreiçar amb vòstre pagament a : Hommage à Cantalausa, Ostal del Patrimòni, place Foch 12000 Rodez. Entresenhas : tel 05 65 68 18 75 ; ieo12@ieo-oc.org.fr - Per comandar : bulletin en peça junta
- « Lo Diccionari general occitan » e « Lenga viva » de Cantalausa se pòdon consultar sus Internet sul sit : http://www.ieo12.org/
Mots clau:
